مخازن ذخیره

معرفی محصول

واحدهای نفت و گاز برای نگهداری نفت خام و گاز و نیز انبار کردن فرآورده های نفتی گوناگون, نیاز به تعداد بسیاری مخزن دارند. تعداد این مخازن به عواملی چند, چون دوری و نزدیکی واحد به منابع تامین کننده نفت خام, تعداد و ظرفیت واحدهای پالایش, تنوع فرآورده های تولیدی و سرانجام چگونگی انتقال و پخش فرآورده ها بستگی دارد.

در صنایع شیمیایی، مواد ارزشمند، مانند بنزین یا گاز مایع طی فرایندهای مختلفی از مواد شیمیایی خام مانند نفت خام جدا می‌شود و یا از آنها بوجود می‌آید. چند راه برای انتقال مواد خام از منابع تامین‌كننده به واحد فرایندی وجود دارد كه بر حسب مورد و شرایط از یكی از آنها مانند خطوط انتقال و یا تانكر استفاده میشود. همچنین محصولات تولیدی نیز به روشهای مختلف به بازار داخلی و یا خارجی عرضه می شود.

به دلایل زیادی از جمله یكسان كردن كیفیت محصول، اندازه گیری حجم محصول جهت فروش، امكان بارگیری و انتقال به تانكر و یا كشتی در حداقل زمان ممكن و … سبب می شود تا مواد محصول را بعد از تولید در مخازن یا تانكهای مناسب ذخیره نمایند. از اصطلاح تانك برای ظروف ذخیره سازی بزرگ و با كاربرد جابجا كردن، ذخیره سازی، اندازه گیری و حمل و نقل مایعات استفاده می‌گردد.

به عبارت دیگر مخازن ذخیره سازی چند وظیفه اصلی به عهده دارند:

1- ذخیره مواد اولیه و خوراك واحدها
2- ذخیره مواد واسطه، كه در فرایند تولید می شود
3- ذخیره فرآورده‌ها
4- ذخیره مواد برای بارگیری و پخش
5- همسان نمودن كیفیت محصول
6- معیاری جهت اندازه گیری حجم خوراك و محصول تولید شده

به طور كلی یك تقسیم بندی جامع و یكسان برای مخازن ذخیره وجود ندارد. طبقه بندی مخازن می تواند از دیدگاه های متفاوتی مانند شكل هندسی، نوع سیال و یا برحسب فشار بخار ماده ذخیره شده در آن باشد.

بطور كلی می توان مخازن ذخیره‌سازی را به دو دسته كلی مخازن روباز و دربسته تقسیم بندی نمود. گازها، سیالات آتشگیر، مواد شیمیایی خطرناك مثل اسیدها یا بازها و سیالاتی كه از خود گازهای سمی منتشر می‌كنند، باید در مخازن دربسته نگهداری و ذخیره شوند.
از مخازن دربسته می توان به مخازن با سقف ثابت، مخازن سقف شناور، مخازن كروی، استوانه‌ای و مخازن سرد اشاره نمود.
با توجه به این‌كه مواد گوناگون دارای خواص شیمیایی و فیزیكی مختلفی هستند، لذا نحوه ذخیره سازی مناسب آنها با یكدیگر تفاوت دارد.